برخی آثار سینمایی در جشنواره فیلم فجر، مورد بیمهری قرار گرفتند اما جشنوارههای خارجی توجه ویژهای به آنها نشان دادند.
در تاریخ جشنواره فیلم فجر، آثاری بوده اند که در بخش داوری، با بی اقبالی مواجه شدند اما همان فیلم ها توانستند در جشنواره های خارجی، افتخارآفرینی کنند.
شاید یکی از بارزترین نمونه های فیلمهایی از این دست، جدایی نادر از سیمین اصغر فرهادی باشد که موفق نشد در جشنواره فجر به عنوان بهترین فیلم انتخاب شود اما این فیلم علاوه بر اینکه اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان را از آن خود کرد، بلکه موفق شد در ۳۷ جشنواره خارجی، جایزه بهترین فیلم را به دست آورد.
این روند در سال های اخیر و با توجه به گسترش حضور آثار ایرانی در فستیوال های مختلف جهانی، بیشتر به چشم می خورد. آثاری که عنوان می شود صلاحیت حضور در بخش مسابقه جشنواره فجر را ندارند اما همان فیلم موفق می شود جواز حضور در بخش رقابتی چندین فستیوال جهانی را به دست آورد. یا فیلمهایی که در بخش داوری جشنواره، چندان با اقبال مواجه نمی شوند اما همان فیلمها در جشنواره های خارجی با استقبال هیات داوران مواجه می شوند.
در ادامه نگاهی خواهیم انداخت به چند فیلمی که در جشنواره فجر چندان تحویل گرفته نشدند اما حضور جهانی موفقی را پشت سر گذاشتند.
پذیرایی ساده
پذیرایی ساده، در سی امین دوره جشنواره فجر، در دو شاخه بهترین کارگردانی و بهترین بازیگر نقش اول زن نامزد شد و برخلاف گمانه زنی ها، در هیچ یک از این دو بخش موفق به افتخارآفرینی نشد.
این فیلم خیلی زود توانست با حضور در جشنواره های مختلف جهانی، موفق به دریافت ۴ جایزه از جشنواره های برلین، وزول، تریگون و تورنتو شود.
فیلم محسن قرایی، که در سی و پنجمین دوره جشنواره فجر حضور داشت، در ابتدا و تنها با نامزدی در ۴ بخش بهترین بازیگران نقش مکمل مرد و زن، فیلمنامه و تدوین، سبب شگفتی بسیار شد. شگفتی بزرگتر اما زمانی رقم خورد که فیلم، دست خالی جشنواره را ترک کرد و هیچ سیمرغی را به دست نیاورد.
سد معبر، مدتی پس از جشنواره فجر، موفق شد جایزه بهترین بازیگر اصلی مرد را برای حامد بهداد در جشنواره گلدن گلوبال مالزی و بهترین فیلم جشنواره پوسان برای محسن قرایی به همراه آورد.
شهر زیبا
دومین ساخته اصغر فرهادی در جشنواره فجر، تنها موفق به دریافت یک سیمرغ در بخش بهترین صدابرداری شد اما این فیلم خیلی زود توانست جوایزی را از جشنواره های هند، ورشو و اسپلیت از آن خود کند.
قصه ها
فیلم رخشان بنیاعتماد در جشنواره سی و دوم فجر، در سه شاخه بهترین فیلم، مکمل مرد و چهره پردازی، نامزد شد اما هیچ سیمرغی به دست نیاورد. قصه ها در ادامه موفق شد در ۶ جشنواره جهانی، موفق به کسب جایزه شود. از مهمترین این جوایز می توان به جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره ونیز اشاره کرد.
ششمین ساخته رضا میرکریمی، در بیست و نهمین جشنواره فجر، موفق به نامزدی در ۴ بخش غیراصلی شد.
نکته جالب ماجرا آنجاست که فیلمی که موفق به دریافت هیچ جایزه ای در فجر نشد، به عنوان نماینده سینمای ایران در مراسم اسکار انتخاب شد. البته که مطمئنا یکی از ملاک های این انتخاب، ۵ جایزه ای بود که یه حبه قند، در جشنواره های جهانی به دست آورده بود.
هر چند که بعد از انتخاب این فیلم به عنوان نماینده سینمای ایران، بحث تحریم اسکار مطرح شد و سینمای ایران هیچ نماینده ای به آکادمی معرفی نکرد.
البته که فهرست فیلمهایی که جشنواره فجر با بی اعتنایی از کنار آنها رد شده، تنها معطوف یه این ۵ فیلم نمیشود.
شاید جالب باشد که برخی از فیلم های مهم تاریخ سینما نظیر مرگ یزدگرد، بوی پیراهن یوسف، اجاره نشین ها، شاید وقتی دیگر، دلشدگان و ضیافت، هیچگاه موفق به کسب افتخار در جشنواره فیلم فجر نشدند.