زندگی و سینمای جت‌ لی

مشهور است نیکسون از جت‌ لی که کوچک‌ ترین عضو تیم ملی ووشو چین بود، پرسید: «دوست داری محافظ شخصی من باشی؟» و او پاسخ داد: «دوست ندارم از شخص خاصی محافظت کنم، بزرگ‌تر که شدم از یک میلیاردر چینی دفاع خواهم کرد.»

فیلم «معبد شائولین» که سال ۱۹۸۲ میلادی در چنین روزی اکران شد، نخستین تجربه سینمایی جت‌ لی بود. آن زمان ۲۰ سال هم نداشت (متولد آوریل ۱۹۶۳) اما نقش‌آفرینی و هنرنمایی‌اش در این فیلم دیده شد و ستاره‌ای تازه در سینمای رزمی ظهور کرد.

البته هموطنانش پیش از آن هم او را می‌شناختند و بسیاری از آنان حداقل نامش را به عنوان یکی از قهرمانان ووشو شنیده بودند اما شهرت ناشی از موفقیت فیلم «معبد شائولین» از زمین تا آسمان با شهرت قهرمانی‌های ورزشی‌اش تفاوت داشت و مسیر دیگری پیش روی او باز کرد. داستان زندگی‌اش جذاب‌تر از همه فیلم‌های اوست. هنوز دو سالش نشده بود که پدرش فوت کرد و خانواده را در فقر تنها گذاشت. مادرش به‌زحمت و با کار شبانه‌روزی چهار فرزندش را بزرگ کرد.

جت‌ لی کوچک‌ترین فرزند خانواده بود و جثه کوچکی هم داشت اما استعدادش در هنر رزمی ووشو شکوفا شد و در همان سال‌های نوجوانی، رقبای بزرگسالش در این رشته را مغلوب کرد و قهرمان کشورش شد. نوشته‌اند در اولین قهرمانی زمانی که روی سکوی نخست ایستاده بود، همچنان قدش از نفرات دوم و سوم کوتاه‌تر بود. چند سال بعدی عمرش در مسابقات ورزشی و قهرمانی و اجراهای نمایشی در چند فستیوال گذشت و یکی از کسانی بود که در مراسم استقبال از ریچارد نیکسون در سفر به چین، مقابل رییس‌جمهور ایالات متحده آمریکا گوشه‌ای از هنر رزمی و باستانی ووشو را به نمایش گذاشت.

مشهور است نیکسون از جت‌ لی که کوچک‌ترین عضو تیم ملی ووشو چین بود، پرسید: «دوست داری محافظ شخصی من باشی؟» و او پاسخ داد: «دوست ندارم از شخص خاصی محافظت کنم، بزرگ‌تر که شدم از یک میلیاردر چینی دفاع خواهم کرد.» لی همان حوالی ۲۰ سالگی – بعد از چند آسیب‌دیدگی – از حضور در مسابقات ورزشی کنار کشید و بازیگری را اولویت زندگی‌اش کرد. تا امروز دست‌ کم در ۵۳ فیلم حضور داشته است.

بعد از «معبد شائولین» با مجموعه فیلم‌های «روزی روزگاری در چین» (از ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۳) مسیر بازیگری را با قدرت ادامه داد، در «مشت افسانه‌ای» (۱۹۹۴) که بازسازی داستان فیلم «مشت خشم» (خشم اژدها) بروس‌لی بود تحسین شد، سال ۱۹۹۸ با چهارمین فیلم از مجموعه فیلم‌های «اسلحه مرگبار» قدم به هالیوود گذاشت و با بازی در نقش اصلی فیلم پرفروش «رومئو باید بمیرد» (۲۰۰۰) به بازیگری بین‌المللی تبدیل شد. آن سال همسرش باردار بود و او به خاطر قولی که به همسرش داده بود پیشنهاد بازی در فیلم «ببرخیزان، اژدهای پنهان» را رد کرد و چند ماه بعد با «بوسه اژدها» (۲۰۰۱) همکاری با سینمای فرانسه و لوک‌ بسون را به کارنامه کاری‌اش افزود.

سال ۲۰۰۸ با جکی‌چان در فیلم «قلمرو ممنوعه» همبازی شد و با حضور در مجموعه فیلم‌های «بی‌مصرف‌ها» (به کارگردانی سیلوستر استالونه) نقش‌آفرینی در کنار مجموعه‌ای از بازیگران سرشناس سینمای اکشن را هم تجربه کرد. زمان سونامی بزرگ سال ۲۰۰۴ در مالدیو بود و در یکی از سواحل این کشور استراحت می‌کرد. همان زمان شایع شده بود که آب او را برده و غرق شده است. اما هنگام برخورد موج بزرگ با ساحل، در اقامتگاهش بود و به زحمت خودش و دخترانش را به طبقه بالای آنجا رساند و از مرگ گریخت. یک بازی ویدئویی برای کنسول پلی‌استیش ۲ هم بر اساس صدا و حرکات او ساختند که «جت‌ لی: برخاسته برای شرف» نام گرفت و سال ۲۰۰۴ عرضه شد.

جت‌ لی سال ۲۰۱۳ به‌شدت بیمار و رنجور شد و پرکاری تیروئید عملا او را از پا انداخت. چند عکس از روزهای پس از اوج بیماری‌اش منتشر شد که برای بسیاری از ما طرفدارانش، «افول یک ستاره و پایان یک دوره» را تداعی می‌کرد. البته بیماری‌اش درمان یا حداقل مهار و حالش کمی بهتر شد. اما از آن پس از پروژه‌های سینمایی‌اش کم کرده و بیشتر به کارهای خیریه می‌پردازد. در مصاحبه‌ای گفته بود همه حرف‌های مهمی که باید بزنم، قبلا در سه فیلم از فیلم‌هایم زده‌ام: «رنج‌های یک نفر در قیاس با رنج‌های یک ملت اهمیتی ندارد» («قهرمان»، سال ۲۰۰۱)، «خشونت هرگز راه‌ حل نیست» («افسارگسیخته»، سال ۲۰۰۵) و «بزرگ‌ترین دشمن هر کس، خودش است» («بی‌باک»، سال ۲۰۰۶)»

منبع: خبرفوری